×

#KOSMOS – Teoria Wielkiego Zderzenia, czyli jak dokładnie powstał Księżyc

Dzisiejszy artykuł będzie opowiadać o Teorii Wielkiego Zderzenia, która krąży wśród naukowców i wyjaśnia jak powstał Księżyc. Oprócz tego, przeczytacie o fazach, znaczeniu czy chociażby ciemnej stronie Księżyca.

Powstanie Księżyca

Żeby wiedzieć, jak powstał Księżyc, musimy najpierw zacząć od tego, jak wyglądała Ziemia zanim się na niej pojawiliśmy. A właściwie to jeszcze wcześniej, długo przed naszym pojawieniem się i nawet miliony lat przed dinozaurami. Tak naprawdę, ciężko stworzyć w ogóle coś z tamtego okresu, ponieważ obecnie na ziemi nie zachowały się żadne elementy z pierwszego miliarda lat jej istnienia.

Początkowo Układ Słoneczny był bardzo agresywny i chaotyczny, bo formowały się tutaj nowe planety, zewsządbombardowały je meteoryty. Najprawdopodobniej pobliska gwiazda zapadła się w Supernową. Jest to seria wybuchów, które powstają przez różne reakcje termojądrowe. To tak jakby gwiazda była sama dla siebie po prostu zbyt ciężka i mocna, aż w końcu wybucha, po czym stopniowo zanika.I ta Supernowa najprawdopodobniej wyrzuciła z siebie podczas tego wybuchu bardzo szybkie i bardzo duże fragmenty, które się zagęściły, po czym wpadły w ruch obrotowy. Niektóre elementy kręciły się bardzo szybko i utworzyły Słońce poprzez zbliżanie się do siebie. Jednakże inne, wolniejsze, wypadały z mocniejszego ruchu obrotowego i wpadały w inny, zbliżały się do siebie, oddalały, narastały, malały. Tak powstały proto-planety, czyli takie planety, które jeszcze nie utworzyły się do końca. No i właśnie tutaj pojawia się nasz Księżyc. Teoria Wielkiego Zderzenia, zakłada, że obiekt wielkości Marsa uderzył z całej siły w Ziemię.Obiekt ten nazywa się Teją, ponieważ w mitologii greckiej była to matka Selene, czyli bogini Księżyca. Teja i Ziemia krążyły po tej samej orbicie, ale Teja była już zbyt duża, by utrzymać się stabilnie względem Ziemi. Z tego powodu uderzyła pod kątem w naszą planetę, ale zrobiła to bardzo mocno, przez co wyrzuciła swoje fragmenty. Tworzyły one wokół Ziemi pierścień, a jego masa zaczęła formować się w Księżyc. Księżyc powstał z magmowego deszczu, który utworzył się ze stopionych skał.

Fazy Księżyca

Fazy Księżyca są wynikiem zmiany oświetlenia tarczy Księżyca względem jego tarczy z punktu widzenia Ziemi. Przeprowadzono ankietę, w której spytano, dlaczego raz widzimy sierp na Księżycu, a raz nów. Ponad połowa ankietowanych odpowiedziała, że Ziemia zasłania światło słoneczne, które dociera do Księżyca. Jest to odpowiedź błędna. Sierp Księżyca, który widzimy na niebie jest zwrócony w stronę Słońca, dzięki czemu łatwo rozpoznać, w jakiej fazie znajduje się aktualnie Księżyc. Fazy, które wymagają rozróżniania to nów, kwadra pierwsza, pełnia i kwadra trzecia. Podczas nowiu nie widzimy Księżyca, ponieważ jest między Ziemią, a Słońcem. Pierwsza kwadra to połowa Księżyca (przypomina literkę D – Księżyc się Dopełnia) widoczna z Ziemi, a trzecia kwadra to druga połowa Księżyca widoczna z Ziemi (przypomina literkę C – Księżyc się Cofa).

Zastanawialiście się kiedyś może nad tym, dlaczego widzimy zawsze tylko jedną stronę Księżyca? Dzieje się tak, ponieważ jest w tak zwanej rotacji synchronicznej. Oznacza to, że Księżyc orbituje wokół Ziemi, ale jednocześnie obraca się również wokół własnej osi. Okrążenie Ziemi zajmuje mu tyle samo czasu – 30 dni. Dlatego też nasz miesiąc ma tyle dni, a nie na przykład 100. Grawitacja Ziemi spowolniła nieco rotację Księżyca do aktualnej prędkości, dlatego zawsze widzimy stronę jasną.

Księżyc jest niesamowitym narzędziem nauki. Ma identyczne izotopy co Ziemia, więc można powiedzieć, że nasza planeta i Księżyc są kosmicznymi bliźniakami.

Weronika Kasprzyk